von Saurmów-Jeltsch
w Jelczu-Laskowicach
Pałac von Saurmów-Jeltsch w Jelczu-Laskowicach
Lokalizacja: (ONY) woj. opolskie, pow. nyski, gmina Nysa
Pałac Saurmów w Laskowicach Oławskich – jeden z zabytków miasta Jelcz-Laskowice. Mieści się przy ulicy Witosa 24. Jest to neoklasycystyczny pałac wzniesiony przez rodzinę von Saurma w latach 1829 - 1830. Powstał w miejscu wcześniejszej mniej okazałej budowli.
Pałac jest budynekiem barokowo-neomanierystycznym, wzniesionym na planie nieregularnym, dwukondygnacjowy. W elewacji frontowej znajduje się trójosiowy ryzalit zwieńczony szczytem, nad wejściem zaś taras wsparty na filarach. W narożach postawiono okrągłe wieże z wykuszami i pseudo obronnymi machikułami. W środkowej części budynku, na parterze i w piwnicy zachowały się pozostałości dawniejszego założenia.
Obiekt nie uległ zniszczeniu podczas wojen światowych. Po ostatniej - był kolejno szkołą z internatem, filią Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, która zniszczyła zabytkowy wygląd obiektu przebudową wnętrz, chociaż jednocześnie doprowadziła do świetności okoliczny park, w latach 80-tych XX w. w pałacu i w barakach na terenie parku stacjonowała jednostka wojskowa OTK (żołnierze pracowali w FS Jelczu - Laskowicach, na torach w okolicy Wrocławia i Oławy oraz w ZNTK w Oławie) a obecnie siedzibą Urzędu Miasta i Gminy oraz Oddziału Banku Śląskiego.
Pałac otoczony jest parkiem z 2 poł. XIX, z dwoma alejami: grabową i bukową, z bogatym, kilkusetletnim drzewostanem, którego powierzchnia wynosi ok. 7,5 hektarów. W 1737 roku posadzona tu kilkanaście gatunków egzotycznych drzew i krzewów (tulipanowce amerykańskie, platany klonolistny, cyprysik Lawsona, magnolia) a także rodzime gatunki (graby, buki, lipy drobnolistne, dęby, cisy, wiązy i jawory). W parku również kilka starych platanów. Obecnie planuje się odrestaurowanie i przywrócenie świetności parku sprzed XVIII wieku.
Do pałacu prowadzi brama ze stojącymi na niej dwoma lwami, będącymi symbolem rodu von Saurma
Pomnik lwa - pomnik upamiętniający poległych podczas Pierwszej Wojny Światowej
Po drugiej stronie ulicy, naprzeciw pałacu stoi zabytkowy Kościół świętego Stanisława Biskupa i Męczennika. Jest to świątynia wzniesiona w stylu barokowym w 1660 roku.
W dzień 100 rocznicy odzyskana niepodległości odsłonięto przed pałacem nowy pomnik upamiętniający tą rocznicę.
Umieszczone zdjęcia wykonano: sierpień 2019
Ilość zdjęć: 40