Pałac Tyszkiewiczów w Warszawie
Został zbudowany w XVIII wieku dla Ludwika Tyszkiewicza, hetmana polnego litewskiego ożenionego z Konstancją Poniatowską, bratanicą króla Stanisława Augusta. Należał do najpiękniejszych klasycystycznych pałaców Warszawy. Budowę pałacu rozpoczął w 1785 Stanisław Zawadzki, polski architekt, Na przełomie XVIII i XIX w. pałac był w zarządzaniu Tyszkiewiczów, którzy przebywając poza granicami wynajmowali go dygnitarzom i wojskowym. W 1820 pałac stał się siedzibą i wyłączną własnością Anny z Tyszkiewiczów po jej rozwodzie z Aleksandrem Potockim. W 1840 pałac zakupił od matki syn z pierwszego małżeństwa, August Potocki, i odtąd w ręku Potockich pozostawał on do 1923. W 1923 pałac zakupił Bank Gospodarstwa Krajowego, a ulokowano tu Polską Akademię Literatury oraz zbiory starodruków Biblioteki Narodowej. Pałac szczęśliwie przetrwał okres kampanii wrześniowej. Po upadku Powstania Warszawskiego został on celowo zbombardowany przez wojska niemieckie pociskami zapalającymi. Zniszczeniu uległa cała stolarka z XVIII i XIX wieku (drzwi, mozaiki podłogowe, stropy, panele ścienne, schody), a także bezcenne XVIII-wieczne stiuki w stylu pompejańskim, będące jednymi z najcenniejszych zabytków warszawskiego klasycyzmu pałacowego. Po zniszczeniach wojennych pałac odbudowano w latach 1949-1956 według projektu Jana Dąbrowskiego, jedynie częściowo przywracając wnętrzom ich dawny wygląd. Jedynym z najlepiej zachowanych pomieszczeń jest dawna łazienka, znajdująca się na I piętrze w północnym skrzydle pałacu. Podczas odbudowy po II wojnie światowej została ona przebudowana na korytarz wiodoący od rozbudowanej klatki schodowej do sal korpusu głównego pałacu. Na jej ścianach i sklepieniu wciąż podziwiać można różowe stiuki i resztki malowideł rodzajowych w stylu rzymskim.
Lokalizacja: woj. mazowieckie, Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 32
Został zbudowany w XVIII wieku dla Ludwika Tyszkiewicza, hetmana polnego litewskiego ożenionego z Konstancją Poniatowską, bratanicą króla Stanisława Augusta. Należał do najpiękniejszych klasycystycznych pałaców Warszawy. Budowę pałacu rozpoczął w 1785 Stanisław Zawadzki, polski architekt, Na przełomie XVIII i XIX w. pałac był w zarządzaniu Tyszkiewiczów, którzy przebywając poza granicami wynajmowali go dygnitarzom i wojskowym. W 1820 pałac stał się siedzibą i wyłączną własnością Anny z Tyszkiewiczów po jej rozwodzie z Aleksandrem Potockim. W 1840 pałac zakupił od matki syn z pierwszego małżeństwa, August Potocki, i odtąd w ręku Potockich pozostawał on do 1923. W 1923 pałac zakupił Bank Gospodarstwa Krajowego, a ulokowano tu Polską Akademię Literatury oraz zbiory starodruków Biblioteki Narodowej. Pałac szczęśliwie przetrwał okres kampanii wrześniowej. Po upadku Powstania Warszawskiego został on celowo zbombardowany przez wojska niemieckie pociskami zapalającymi. Zniszczeniu uległa cała stolarka z XVIII i XIX wieku (drzwi, mozaiki podłogowe, stropy, panele ścienne, schody), a także bezcenne XVIII-wieczne stiuki w stylu pompejańskim, będące jednymi z najcenniejszych zabytków warszawskiego klasycyzmu pałacowego. Po zniszczeniach wojennych pałac odbudowano w latach 1949-1956 według projektu Jana Dąbrowskiego, jedynie częściowo przywracając wnętrzom ich dawny wygląd. Jedynym z najlepiej zachowanych pomieszczeń jest dawna łazienka, znajdująca się na I piętrze w północnym skrzydle pałacu. Podczas odbudowy po II wojnie światowej została ona przebudowana na korytarz wiodoący od rozbudowanej klatki schodowej do sal korpusu głównego pałacu. Na jej ścianach i sklepieniu wciąż podziwiać można różowe stiuki i resztki malowideł rodzajowych w stylu rzymskim.
Pałac jest klasycystyczną budowlą z dwiema elewacjami od
Krakowskiego Przedmieścia i placykiem przy kościele Wizytek. Jest cofnięty w
głąb posesji z wielkim dziedzińcem od frontu ujętym skrzydłami bocznymi. Pałac
Tyszkiewiczów został wybudowany w linii istniejącej już zabudowy ulicy.
Jaroszewski tak opisuje wygląd Pałacu: "Architekt opracował starannie
tylko elewacje od strony Krakowskiego Przedmieścia i od placu przed kościołem
Wizytek, natomiast elewacjami od strony podwórza nie interesował się
wcale." Kamienny balkon od strony ulicy podtrzymywany jest przez cztery
figury Atlasów wykutych w 1787 przez Andrzeja Le Bruna. Wzniesiono również
oficynę równoległą do pałacu, mieszczącą stajnie i wozownie oraz oranżerię.
Zachowała się fasada ozdobiona kartuszem herbowym Potockich z atlantami.
Obecnie jest budynkiem użyteczności publicznej W
budynku znajdują się:
Wydział Polonistyki -
Instytut Kultury i Języka Polskiego dla Cudzoziemców "Polonicum",
Wydział Historyczny -
Instytut Muzykologii,
Ośrodek Badań nad
Antykiem Europy Południowo-Wschodniej,
Studium Europy
Wschodniej,
Muzeum UW,
Sale reprezentacyjne.
Umieszczone zdjęcia wykonano: maj 2012
Ilość zdjęć: 18