Zamek Warowne Opactwo
Benedektynów
w Tyńcu
Zamek Warowne Opactwo Benedektynów w Tyńcu
Lokalizacja: (KR) woj. małopolskie, stolica województwa, Kraków, ul. Benedyktyńska 37
Opactwo benedyktyńskie w podkrakowskim Tyńcu zostało założone w roku 1044 z fundacji księcia Kazimierza Odnowiciela, syna króla polskiego Mieszka II. Warowny klasztor wzniesiono na podwalinach starszego grodu, na naturalnie obronnym wzniesieniu tuż nad brzegiem Wisły. W XI/XII w. powstaje zespół kamiennych budowli: trójnawowa bazylika romańska oraz zabudowania klasztorne. Po zniszczenia podczas najazdów tatarskich, które w 1260 najechały na klasztor i splądrowały go, w wieku XIV wzgórze refortyfikowano i obsadzono stałą załogą. Na terenie opactwa w miejscu dzisiejszej opatówki wzniesiono warowny zamek-rezydencję opatów, prawdopodobnie na planie trójkąta, z jedną wieżą nad skarpą wiślaną. Pełniący funkcję nadgranicznej warowni królewskiej obiekt utracił swe strategiczne znaczenie wraz z przesunięciem się granic państwowych w 2. połowie XV stulecia, lecz stała wojskowa załoga przebywała na terenie klasztoru aż do wieku XVII. W XV w. następuje rozbudowa kościoła i klasztoru w stylu gotyckim; budowa drugiego kościoła poświęconego w 1463 r. oraz nowych krużganków; rozbudowa klasztoru w kierunku południowo wchodnim. Przebudowanie dalszej części zabudowań w stylu renesansowym dokonano w XVI w. w okresie rozkwitu opactwa. W 1. poł. XVII w. przeprowadzono kolejną przebudowę kościoła w stylu barokowym. Wykonanie stalli w chórze zakonnym z obrazami przedstawiającymi życie św. Benedykta i sceny z życia świętych benedyktyńskich. Niestety w połowie XVII w. wojny niszczą opactwo i jego dobra. Ale w XVIII w. z zakończeniem okresu komendy opactwo rozkwita na nowo. Rozbudowa południowego skrzydła klasztoru, gdzie umieszczona zostaje biblioteka. Franciszek Placidi projektuje ołtarze z czarnego marmuru, wśród nich ołtarz główny z obrazem Najświętszej Trójcy i patronów opactwa, św. Apostołów Piotra i Pawła.
W okresie konfederacji barskiej (1768-1772) w opactwie zamienionym w twierdzę konfederaci stawiają silny opór wojskom rosyjskim. Walki rujnują klasztor. Opactwo wchodzi w obszar pierwszego zaboru austriackiego. Benedyktyni raz jeszcze odbudowują klasztor.
Władze austriackie w 1816 r. kasują opactwo. W latach 1821-1826 ma w Tyńcu siedzibę biskupstwo, przeniesione następnie do Tarnowa. Biskup Tomasz Ziegler wywozi naczynia, szaty liturgiczne i znaczną część biblioteki do Tarnowa. W 1831 r. pożar trawi dachy opactwa. Klasztor znów staje się ruiną, a ocalały kościół przejmuje parafia.
Przez ponad sto lat tereny opactwa pozostawały niezamieszkane. W latach 30. XX w.belgijskie opactwo św. Andrzeja w Brugii staje się ośrodkiem formacji polskich powołań benedyktyńskich. Biskup krakowski Adam Sapieha oddaje ruiny dawnego opactwa na miejsce nowej fundacji. Grupka mnichów przybywa do Tyńca 30 lipca 1939. Ich przełożonym został o. Karol van Oost.
Do odbudowy klasztoru przystąpiono w roku 1947, i trwała ona do 2008 roku.
W okresie konfederacji barskiej (1768-1772) w opactwie zamienionym w twierdzę konfederaci stawiają silny opór wojskom rosyjskim. Walki rujnują klasztor. Opactwo wchodzi w obszar pierwszego zaboru austriackiego. Benedyktyni raz jeszcze odbudowują klasztor.
Władze austriackie w 1816 r. kasują opactwo. W latach 1821-1826 ma w Tyńcu siedzibę biskupstwo, przeniesione następnie do Tarnowa. Biskup Tomasz Ziegler wywozi naczynia, szaty liturgiczne i znaczną część biblioteki do Tarnowa. W 1831 r. pożar trawi dachy opactwa. Klasztor znów staje się ruiną, a ocalały kościół przejmuje parafia.
Przez ponad sto lat tereny opactwa pozostawały niezamieszkane. W latach 30. XX w.belgijskie opactwo św. Andrzeja w Brugii staje się ośrodkiem formacji polskich powołań benedyktyńskich. Biskup krakowski Adam Sapieha oddaje ruiny dawnego opactwa na miejsce nowej fundacji. Grupka mnichów przybywa do Tyńca 30 lipca 1939. Ich przełożonym został o. Karol van Oost.
Do odbudowy klasztoru przystąpiono w roku 1947, i trwała ona do 2008 roku.
Umieszczone zdjęcia wykonano: maj 2016
Ilość zdjęć: 87