Zamek w Pęzinie
Zamek w Pęzinie
Lokalizacja: (ZST) woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki, gmina Stargard Szczeciński
Zamek w Pęzinie - jedna z najlepiej zachowanych budowli mieszkalno-obronnych na Pomorzu. Obecnie zamek znajduje się w prywatnych rękach, jego właściciel specjalizuje się w obsłudze grup zorganizowanych w zakresie spotkań okolicznościowych, konferencji, wesel itp. [...]
Zamek (w jego pierwotnej formie) wznieśli na przełomie XIV i XV w. joannici, którzy od 1382 r. byli właścicielami Pęzina (nabyli go od rodu Borków). Zamek posiadał duże walory obronne zwiększone poprzez usytuowanie go w "widłach" dwóch cieków: Krępieli i Pęzinki. Budowla, powstała na sztucznym wzniesieniu, wzorowana była na zamkach w Łagowie i Swobnicy i składała się z czteroodcinkowego muru obwodowego tworzącego nieregularny czworobok oraz z budynku mieszkalnego przylegającego do wschodniego odcinka muru obronnego. W południowo - zachodnim narożu założenia wybudowano potężną wieżę ostatecznej obrony - tzw. stołp.[...]
Po II wojnie światowej zamek znalazł się we władaniu PGR-u w Pęzinie. Jego stan stopniowo się pogarszał. W 1977 przystąpiono do generalnego remontu zamku przeznaczając go na siedzibę Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych. [...]
Skrzydło zachodnie (renesansowe)
Skrzydło przylega od swej strony południowej do wieży (stołpu) i ma zbliżoną do niego szerokość (ok. 10 m). Jest to budynek trójkondygnacyjny, podpiwniczony, jednotraktowy. Poszczególne kondygnacje składają się z klatki schodowej (pierwotnie drewnianej, po ostatnim remoncie - murowanej) oraz jednej dużej sali.[...]
Skrzydło wschodnie (gotyckie i neogotyckie)
Obecne skrzydło wschodnie składa się z przylegających do siebie dłuższymi bokami dwóch skrzydeł: gotyckiego (od zachodu) i neogotyckiego (od wschodu). Tego typu rozwiązanie architektoniczne spotykane jest stosunkowo rzadko.[...]
Skrzydło bramne
Skrzydło południowe lub bramne powstało w latach 1936-40 z wykorzystaniem istniejącego tu muru kurtynowego (obronnego) i znajdującej się w nim centralnie bramy przejazdowej.[...]
Kurtyna północna
Od strony północnej dziedziniec zamkowy ograniczony jest murem kurtynowym, w którym w drugiej połowie XVIII w. wybito bramę umożliwiającą zejście do parku.[...]
Wieża ostatecznej obrony (stołp)
Wieża znajduje się w południowo-zachodnim narożu zamku. Niższa partia wieży zbudowana została na planie kwadratu z głazów narzutowych. Wyższe partie zbudowane zostały z cegły i mają narys koła.[...]
Zamek (w jego pierwotnej formie) wznieśli na przełomie XIV i XV w. joannici, którzy od 1382 r. byli właścicielami Pęzina (nabyli go od rodu Borków). Zamek posiadał duże walory obronne zwiększone poprzez usytuowanie go w "widłach" dwóch cieków: Krępieli i Pęzinki. Budowla, powstała na sztucznym wzniesieniu, wzorowana była na zamkach w Łagowie i Swobnicy i składała się z czteroodcinkowego muru obwodowego tworzącego nieregularny czworobok oraz z budynku mieszkalnego przylegającego do wschodniego odcinka muru obronnego. W południowo - zachodnim narożu założenia wybudowano potężną wieżę ostatecznej obrony - tzw. stołp.[...]
Po II wojnie światowej zamek znalazł się we władaniu PGR-u w Pęzinie. Jego stan stopniowo się pogarszał. W 1977 przystąpiono do generalnego remontu zamku przeznaczając go na siedzibę Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych. [...]
Skrzydło zachodnie (renesansowe)
Skrzydło przylega od swej strony południowej do wieży (stołpu) i ma zbliżoną do niego szerokość (ok. 10 m). Jest to budynek trójkondygnacyjny, podpiwniczony, jednotraktowy. Poszczególne kondygnacje składają się z klatki schodowej (pierwotnie drewnianej, po ostatnim remoncie - murowanej) oraz jednej dużej sali.[...]
Skrzydło wschodnie (gotyckie i neogotyckie)
Obecne skrzydło wschodnie składa się z przylegających do siebie dłuższymi bokami dwóch skrzydeł: gotyckiego (od zachodu) i neogotyckiego (od wschodu). Tego typu rozwiązanie architektoniczne spotykane jest stosunkowo rzadko.[...]
Skrzydło bramne
Skrzydło południowe lub bramne powstało w latach 1936-40 z wykorzystaniem istniejącego tu muru kurtynowego (obronnego) i znajdującej się w nim centralnie bramy przejazdowej.[...]
Kurtyna północna
Od strony północnej dziedziniec zamkowy ograniczony jest murem kurtynowym, w którym w drugiej połowie XVIII w. wybito bramę umożliwiającą zejście do parku.[...]
Wieża ostatecznej obrony (stołp)
Wieża znajduje się w południowo-zachodnim narożu zamku. Niższa partia wieży zbudowana została na planie kwadratu z głazów narzutowych. Wyższe partie zbudowane zostały z cegły i mają narys koła.[...]
W Pęzinie obok terenu zamku stoi późnogotycki kościół Wniebowzięcia NMP z XV-XVI w., przebudowany
w XX w., posiada ozdobny szczyt oraz renesansowe epitafia.
Folwark
Umieszczone zdjęcia wykonano: sierpień 2015
Ilość zdjęć: 61