Witaj u MajkiD

Witam wszystkich odwiedzających i zapraszam do spacerku

po moim ZAMKOWO - PAŁACOWYM blogu fotograficznym

Niech Was nie zrazi ilość umieszczonych tu zdjęć, postanowiłam potraktować ten mój blog
jako fotograficzn
ą dokumentację odwiedzanych przeze mnie obiektów. W szczególności stronę moją polecam tym, którzy nie mogą na własne oczy zobaczyć tych zamków i pałaców.

Współtwórcą i administratorem tej strony jest mój mąż Daro.

TARNÓW 3

Pałac
Sanguszków
w Tarnowie

Pałac Sanguszków w  Gumniskach dz. Tarnowa
Lokalizacja: (KT) woj. małopolskie, pow. miasto na pr. powiatu, gmina -

Gumniska były jeszcze w połowie XVIII w. jedną z najmniejszych wsi wśród tarnowskich posiadłości Sanguszków. Jednakże znajdował się w nich od dawna drewniany dwór (w dodatku nie pierwotny - (pożary), który inwentarz z 1767 r w swoim "opisaniu dworu i folwarku gumniskiego" określał, że składał się wyłącznie z 4 pokoi i kapliczki, a więc, jak się zdaje, wyraźnie na krótki, czasowy użytek "pański".
Znacznie bogatsza bowiem we wnętrza była "officyna alias rezydencja ekonomiczna" (czyli mieszkanie zarządcy), składała się bowiem z czterech izb i czterech alkierzy, spiżarni, piwnicy i piwniczki (a więc pomieszczeń koniecznych na dłuższe użytkowanie). W zabudowaniach folwarku w Gumniskach znajdowały się jeszcze, jak to zawsze w folwarku - wozownie, stajnie, chlewy etc.
Gumniska więc, jak widać, jeszcze w 1767 r. nie były bynajmniej żadną siedzibą magnacką. Cztery izby i kapliczka nie mogły w żaden sposób starczyć na potrzeby magnata, który podróżował w kilkanaście koni (znane nam z zapisów archiwalnych).
W 1798 r. Sanguszkom umiera dwoje dzieci (Dorota i Józef). Rodzice przenoszą się na stałe mieszkanie do Tarnowa.
I teraz właśnie spotykamy się z datą 1799, jako rokiem rozpoczęcia budowy pałacu w Gumniskach. Wydaje się, że w tym roku rozpoczęto dopiero zakładanie całego założenia ogrodowo pałacowego jakim Gumniska stały się już w I poł. XIX. w. Jako, że badania nad Sanguszkami w Tarnowie znajdują się dopiero we wstępnych fazach, trudno coś więcej wiarygodnego powiedzieć na temat dalszej budowy czy ewentualnie przebudowy.
W dzisiejszej swej bryle jest to budowla o zewnętrznych cechach klasycystycznych (portyk kolumnowy) z wyraźnymi elementami eklektycznymi (neogotyk, neorenesans). Wszystkie przebudowy spowodowały że powstała okazała, zapewne wygodna, lecz mało efektowna rezydencja magnacka.
W rzucie poziomym pałacu mamy dwie wielkie, nierównomierne bryły (dwupiętrowa wschodnia i jednopiętrowa zachodnia) łączy jednopiętrowa, węższa przewiązka ze skromnym portykiem filarowo kolumnowym (k. doryckie) od północy (przed podjazdem). Płaskie elewacje skrzydeł o podziałach poziomych, nadają budowli wręcz charakter okazałej kamienicy. Generalnie można sądzić, że późniejsze rozbudowy dotyczyły przybudówek (neorenesansowe rozwiązania elewacji od strony poł. zach. i neogotycka kaplica od strony zachodniej) i budynków towarzyszących (oranżeria, wozownia, ujeżdżalnia, portiernia etc. - już w 1848 r. wokół pałacu znajdowało się kilkanaście budynków murowanych i kilka drewnianych) oraz wnętrz.
W rzucie wewnętrznym pałac jest budowlą dwutraktową (częściowo trzytraktową), w pewnych partiach podpiwniczoną. Z wejścia głównego wchodzi się do obszernej sieni nakrytej sklepieniem kolebkowym, w którym znajduje się marmurowy kominek neorenesansowy. W części zachodniej na parterze istnieje pozostałość po sali balowej z kolumnami i klasycystyczną dekoracją stiukową. W kilku pomieszczeniach na parterze znajdują się sklepienia żaglaste. Zachowała się też częściowo stolarka z okuciami z I poł XIX w.
Część wyposażenia ruchomego (XVI-XX w.) pałacu została rozgrabiona przez Niemców, zniszczona przez Rosjan, zrabowana przez szabrowników oraz w pozostałej reszcie przejęta przez Muzeum w Tarnowie w 1945 r 




































Park
















Umieszczone zdjęcia wykonano: lipiec 2012
Ilość zdjęć: 69